SSO (Single Sign-On) Nedir? Çoklu Oturum Açma Güvenli mi?

Günümüzde birçok işletme buluta geçtiği ve üçüncü taraf hizmetleri kullandığı için iş verimliliği ve sorunsuz bir müşteri deneyimi artık çok önemlidir. Fakat bunu başarmak için, birden fazla uygulamaya herhangi bir konumdan veya cihazdan erişim sağlanabilmesi gerekir.

Bu noktada devreye Çoklu Oturum Açma (SSO) girer.

Çoklu oturum açma, kullanıcıların tek bir kimlik bilgisi seti kullanarak farklı uygulama ve kaynaklarda oturum açmasına olanak tanır.

SSO (Single Sign-On) Nedir?

Single Sign-On (SSO) yani Çoklu Oturum Açma, kullanıcıların yeniden kimlik doğrulamaya ihtiyaç duymadan tek bir kimlik bilgisi seti kullanarak birden fazla uygulamaya erişmesine olanak tanıyan bir çözümdür.

SSO, çeşitli uygulamalara erişmek için kullanılan ayrı oturum açma kimlik bilgilerini, tüm entegre uygulamalara erişim sağlayan tek bir oturum açma bilgisine indirger. SSO’da kullanıcılar birden fazla uygulamaya erişmek için tek bir kimlik bilgisi seti kullanır ve uygulamalar arasında geçiş yaparken parolalarını yeniden girmek zorunda kalmaz. 

Çoklu Oturum Açma (SSO) şirketinize birçok açıdan avantaj sağlayabilir:

• SSO sorunsuz bir oturum açma deneyimi sağlar.
• Çoklu Oturum Açma, oturum açma kimlik bilgilerini birçok bulut uygulamasında birleştirir.
• SSO, her oturum açma sırasında sürekli olarak parola girme ihtiyacını ortadan kaldırır.

Ancak burada yaygın bir SSO endişesi ortaya çıkar:

Bir kullanıcının tüm uygulamalara erişmek için parolasını yalnızca bir kez girmesi gerekir. Sonuç olarak, bir bilgisayar korsanının Single Sign-On ile entegre edilmiş tüm uygulamalara erişmek için yalnızca tek bir parolayı kırması yeterlidir.

SSO’nun Tarihçesi

İlk Single Sign-On çözümleri 90’lı yılların sonlarında Active Directory ile ortaya çıkan ve ilk olarak Windows 2000 Server Edition ile başlatılan erken bir Erişim Yönetimi sistemiydi. Active Directory, o zamanın ofis ortamlarında çoğunlukla kullanılan Windows cihazları düşünülerek tasarlanmıştı.

Daha sonra buluta geçişin başlaması, harici uygulamaların ve Hizmet Olarak Yazılımın (SaaS) büyümesiyle birlikte eski sistem için zorluklar ortaya çıktı. Sonuç olarak, web uygulamalarına yönelik ilk üçüncü taraf SSO çözümleri, Active Directory kimliklerinin buluta genişletilmesine olanak sağlamak için bu dönemde ortaya çıkmaya başladı.

Günümüzde, uzaktan çalışma, mobil cihazların kullanımı, kendi cihazını getir politikaları ve siber saldırıların artan yaygınlığı daha kapsamlı çözümler gerektirdiğinden, buluta geçiş ilerlemeye devam etti. Artık etkili bir SSO çözümü, bulut uygulamalarının yanı sıra sanallaştırılmış uygulamalara, eski ve Windows masaüstü uygulamalarına erişim sağlarken birden fazla cihaz ve işletim sistemindeki kimliklerle ilgilenmektedir.

SSO (Single Sign-On) Nasıl Çalışır?

SSO, kimlik bilgilerini tutan ve kimlik sağlayıcı (IdP) olarak adlandırılan, kullanıcının kimliğini doğrulayabilen taraf ile hizmet sağlayıcı (SP) olarak adlandırılan kullanıcının erişmek istediği hizmet veya uygulama arasında kurulan bir güven ilişkisine dayalı olarak çalışır. Hassas verileri internet üzerinden ileri geri göndermek yerine IdP, SP için kullanıcının kimliğini doğrulamak üzere bir onay (genellikle SAML gibi bir kimlik standardı aracılığıyla) iletir.

Kullanıcının kimliği zaten doğrulanmamışsa, oturum açma işleminin aşağıdaki şekilde gerçekleşir:

• Kullanıcı, erişmek istediği web sitesine veya uygulamaya (SP) göz atar.
• SP bir istek gönderir ve kullanıcıyı SSO sistemine (IdP) yönlendirir.
• Kullanıcıdan, IdP tarafından istenen kullanıcı adı ve parola gibi kimlik bilgilerini sağlayarak kimlik doğrulaması yapması istenir.
• IdP kullanıcının kimlik bilgilerini doğruladıktan sonra başarılı kimlik doğrulamasını onaylamak için SP’ye bir onay gönderir. Ardından kullanıcıya istenen uygulamaya erişim izni verilir.

Süreç bu şekilde tamamlanır. Kullanıcı tarafından erişilen diğer Hizmet Sağlayıcılar (SP’ler) kullanıcının kimlik doğrulamasını Kimlik Sağlayıcı (IdP) ile onaylar. Bu SP’ler bir kullanıcı adı veya parola gerektirmez.

Çoklu Oturum Açma BT Departmanı için Neden Önemlidir?

Çoklu Oturum Açma, BT departmanları için çeşitli nedenlerden dolayı önemlidir. 

Her şeyden önce, çalışanlar için oturum açma sürecini basitleştirerek hatırlamaları gereken oturum açma kimlik bilgilerinin sayısını azaltır ve parolalarla ilgili daha az yardım almalarını sağlar.

Ayrıca, parola hırsızlığı ve kimlik bilgisi paylaşımı riskini azaltarak ve merkezi erişim kontrolü ve izleme sağlayarak genel güvenliği artırabilir. 

SSO ayrıca BT’nin her bir uygulamaya manuel olarak kullanıcı ekleme veya çıkarma ihtiyacını azaltarak kullanıcı yönetimini kolaylaştırabilir ve çalışma saatleri içinde birden fazla uygulamaya giriş ve çıkış yapmak için harcanan zamanı azaltarak kullanıcı verimliliğini artırabilir. 

Son olarak SSO, merkezi erişim kontrolü ve denetim günlükleri sağlayarak işletmelerin CMMC, GDPR, HIPAA, PCI DSS, Sarbanes-Oxley ve FISMA gibi düzenleyici çerçevelerle uyumluluğu sürdürmelerine yardımcı olabilir.

SSO’nun Avantajları Nelerdir?

Aşağıdaki listede SSO ile ilgili avantajları bulabilirsiniz:

1. Güvenlik

Siber güvenlik zorlukları, işletmelerin SSO çözümlerine yönelmesinin ana nedenidir. Ortalama bir işletmenin 288 farklı bulut uygulaması kullandığı düşünüldüğünde, çalışanların her uygulama için ayrı şifreler ezberlemesi artık mümkün değildir. Bir SSO çözümü olmadan, kullanıcılar genellikle zayıf veya tekrar kullanılan parolalar kullanmak gibi kötü güvenlik uygulamalarına başvururlar, bu da kimlik bilgilerinin ele geçirilmesi durumunda bir veri ihlalinin etkisini artırır.

Bir SSO çözümü, kimlik bilgilerini ve kimlikleri yönetme sorumluluğunu kullanıcıdan alarak ve kullanıcı erişiminin kontrolünü kuruma geri vererek, zayıf güvenlik uygulamalarından ve insan hatasından yararlanabilecek birçok saldırı türünü önleyerek parolaların doğasında var olan güvenlik sorunlarının üstesinden gelir.

2. Daha iyi kullanıcı deneyimi

SSO çözümlerinin bir diğer önemli faydası da daha iyi kullanıcı deneyimidir. Tipik bir işletmede kullanılan çok sayıda uygulama, uygulamaların bağlantılarını bulmak ve ardından kullanıcı adı ve parola girmek için harcanan zamanın bir sonucu olarak önemli miktarda üretkenlik kaybına neden olur. Bir SSO çözümü ile kullanıcılar herhangi bir kimlik bilgisi girmek zorunda kalmadan ihtiyaç duydukları kaynaklara sorunsuz bir şekilde erişebilir ve böylece temel faaliyetlere odaklanabilirler.

3. Maliyet Tasarrufu

Bulut uygulamalarında oturum açmak için tekrar tekrar harcanan zaman, üretkenliği düşürdüğü için bir maliyete neden olur. Örneğin, parolalar unutulduğunda, kesinti süresinden muzdarip olan yalnızca çalışan değil, aynı zamanda parola sıfırlama işlemiyle uğraşmak zorunda kalan BT departmanıdır. Her bir parola sıfırlama işlemi işletmelere ortalama 50 dolara mal olur. SSO, çalışanların kimlik bilgilerini yönetmekten ve girmekten sorumlu olmamasını sağlayarak, parola sıfırlamaları için harcanan zamanı büyük ölçüde azaltır ve BT departmanlarının daha önemli işlere odaklanmasına olanak tanır.

SSO İle İlgili İşletmelerin Bilmesi Gereken Zorluklar Nelerdir?

1. Uygulamaları entegre etmede karşılaşılan zorluklar

SSO’nun uygulanması sırasında karşılaşılan başlıca zorluklardan biri çeşitli sistem ve uygulamalarla entegrasyondur. Şirket içinde yaşayan eski mimariye sahip eski teknolojiler veya temel kimlik standartlarıyla çalışmayan evde geliştirilen uygulamaların bağlanması genellikle zor olabilir. Birlikte çalışabilirliği sağlamanın en iyi yolu, açık standartların yanı sıra birçok kullanıma hazır entegrasyonu destekleyen genişletilebilir bir kimlik tedarikçisi seçmektir.

2. Erişilebilirlik zorlukları

Çoklu oturum açma hizmeti çöktüğünde, bağlı tüm sitelere erişim de çökebilir. Sağlayıcının herhangi bir kesintiye karşı savunmasızlığı sizin sorumluluğunuz haline gelir. Bu nedenle işletmelerin çoklu oturum açma sağlayıcısını seçerken çok dikkatli olmaları gerekir. İdeal bir sistem son derece güvenilir olmalıdır (%99,99 çalışma süresi idealdir). Ayrıca kesinti durumlarına karşı yedekleme planları geliştirmeniz de şarttır.

3. Veri İhlalleri

Bir bilgisayar korsanının bir kullanıcının kimlik bilgilerini çalması halinde, erişim için tek bir parolaya güvenilmesi nedeniyle kullanıcının tüm uygulamaları tehlikeye girer. Kullanıcılardan iyi parola uygulamalarını takip etmelerini isteyerek, kimlik avının yaygın belirtileri hakkında eğitim vererek ve MFA uygulayarak bu riski önemli ölçüde azaltabilirsiniz.

SSO Türleri

Üç ana SSO türü vardır: Web, Enterprise ve Federated. Web SSO, kullanıcıların tek bir kimlik bilgisi kümesi kullanarak birden fazla web uygulamasına erişmesine olanak tanırken, Enterprise SSO birden fazla kurumsal düzeydeki uygulamaya erişim sağlar. 

Federated SSO, farklı kimlik sağlayıcıları kullansalar bile kullanıcıların farklı kuruluşlardaki kaynaklara erişmesine olanak tanır. Bir işletmenin seçeceği SSO türü ihtiyaçlarına, hedeflerine ve altyapısına bağlıdır.

1. Web SSO

Web SSO, kullanıcıların tek bir kimlik bilgisi seti kullanarak birden fazla web uygulamasına erişmesine olanak tanıyan popüler bir SSO türüdür. Bu SSO türü, kullanıcıların her uygulama için farklı oturum açma kimlik bilgilerini hatırlama ihtiyacını ortadan kaldırdığı için özellikle birden fazla bulut tabanlı uygulama kullanan işletmeler için kullanışlıdır. 

Popüler Web SSO çözümleri arasında Microsoft Azure Active Directory, Okta ve OneLogin yer alır. Web SSO ayrıca BT departmanları şirketten ayrılan veya güvenlik ihlali yaşayan bir kullanıcının tüm web uygulamalarına erişimini kolayca iptal edebileceğinden daha iyi güvenlik kontrolü sağlar.

2. Kurumsal SSO

Kurumsal SSO, kullanıcıların tek bir kimlik bilgisi seti ile birden fazla kurumsal düzeydeki uygulamaya erişmesine olanak tanıyan bir diğer popüler SSO türüdür. Bu tür SSO, oturum açma sürecini basitleştirdiği ve verimliliği artırdığı için özellikle birden fazla şirket içi uygulama kullanan işletmeler için kullanışlıdır. 

Kurumsal SSO çözümleri genellikle mevcut BT altyapısıyla daha yüksek düzeyde özelleştirme ve entegrasyon gerektirir ve genellikle özel bir SSO sunucusu veya cihazının konuşlandırılmasını gerektirir. Çoğu şirket içi altyapıda standart olduğu gibi, bu çözümler zaman alıcı ve gereksiz pahalı olabilir.

Popüler Kurumsal SSO çözümleri arasında IBM Security Access Manager, Ping Identity ve Auth0 bulunmaktadır.

3. Federated SSO

Federated SSO, farklı oturum açma bilgileri kullansalar bile kişilerin farklı kuruluşlardan kaynaklara erişmesini kolaylaştıran bir SSO türüdür. Özellikle farklı kimlik sistemleri kullanan iş ortakları veya tedarikçilerle çalışması gereken işletmeler için kullanışlıdır. 

Federated SSO, SAML, OAuth ve OpenID Connect gibi açık standartları kullanarak çalışır ve ilgili kuruluşlar arasında bir güven ilişkisine ihtiyaç duyar. 

Bazı popüler Federe SSO çözümleri arasında Microsoft Active Directory Federation Services (ADFS), Okta ve Google Identity yer alır.

SSO ve Bulut

SSO, kullanıcıların kimliklerini bir kez doğrulamalarına ve ardından birden fazla kullanıcı adı ve parolaya ihtiyaç duymadan tüm yetkili bulut uygulamalarına sorunsuz bir şekilde erişmelerine olanak tanır. 

Bulut tabanlı SSO ile kullanıcılar uygulamalara her yerden, her zaman ve her cihazdan erişebilir, bu da onu uzaktan çalışma ve mobil üretkenlik için önemli bir olanak haline getirir. 

SSO ayrıca kullanıcı hesaplarının ve erişim haklarının yönetimini basitleştirerek BT ekiplerinin güvenlik politikalarını ve yasal uyumluluğu uygulamasına yardımcı olur. 

Bu bağlamda, bulut tabanlı SSO çözümleri, ölçeklenebilirlik, esneklik ve maliyet etkinliği dahil olmak üzere şirket içi alternatiflere göre bir dizi avantaj sunarak daha popüler hale gelmektedir.

MFA ve SSO Birlikte Nasıl Çalışır?

Bu iki teknolojiyi birleştirerek kullanıcılarınıza yüksek güvenlik sağlarken iyi bir kullanıcı deneyimi de sunabilirsiniz. MFA, kullanıcılarınızın SSO girişlerine ekstra bir koruma katmanı ekleyebilir. Sadece küçük bir dokunuşla oturum açma güvenliğinde önemli bir avantaj elde edersiniz. MFA, hesaplarınıza yapılan saldırıların %99,9’unu önleyebilir.

İlgili İçerik: MFA (Multi Factor Authentication): Nedir, Ne İşe Yarar, Nasıl Çalışır? Çok Faktörlü Kimlik Doğrulamanın Önemi

MFA ve SSO Aralarındaki Fark Nedir?

Aşağıdaki tabloda SSO ve MFA arasındaki farkları bulabilirsiniz:

Multi-Factor Authentication (MFA)	Single Sign-On (SSO)
Şifrelerin düşük güvenliğini azaltır.	Parolayı tekrar girme sıkıntısını azaltır
Parolanın yanında daha fazla güvenlik katmanı sunar.	Kullanıcının şifreyi girme sayısını azaltır.
Kullanıcı güvenliğine odaklanır.	Kullanıcı rahatlığına odaklanır.
Çeşitli uygulama türleri, VPN’ler ve hizmetler için kullanılır.	Çoğunlukla bulut uygulamaları için kullanılır.
Kimlik doğrulama türüdür.	Bulut güvenlik teknolojisidir.

MFA ve SSO arasındaki temel fark, MFA’nın ekstra bir güvenlik katmanı sunarak parolaların düşük güvenliğini hafifleten bir kimlik doğrulama türü olması, SSO’nun ise kullanıcıdan parolasını oturum açma oturumu başına yalnızca bir kez yazmasını isteyerek parolayı yeniden girme zorluğunu azaltan bir bulut güvenlik teknolojisi olmasıdır.

Dolayısıyla, MFA ve SSO farklı amaçlara sahip iki farklı teknolojidir. MFA kullanıcı güvenliğine odaklanırken, Single Sign-On kullanıcı girişlerinin rahatlığına odaklanır. SSO çoğunlukla bulut uygulamaları için kullanılır ve SAML protokolü kullanılarak bir güvenlik sağlayıcısı ile entegre edilir. Buna karşılık, MFA çok çeşitli uygulamaları, VPN’leri ve hizmetleri koruyabilir.

SSO’nun Geleceği

Sonuç olarak, her geçen gün daha fazla işletme kolaylaştırılmış bir kimlik doğrulama sürecinin faydalarını fark ettikçe Çoklu Oturum Açma’nın geleceği daha parlak görünmektedir. Bu noktada bulut tabanlı uygulamaların ve mobil cihazların kullanımının artmasıyla birlikte SSO her zamankinden daha gerekli hale gelecektir. İşletmeler, SSO’nun uygulanmasıyla ilişkili potansiyel maliyet ve zaman tasarruflarının daha fazla farkına vardıkça, SSO’nun benimsenmesinin artmaya devam etmesi beklenmektedir. Ancak, başarılı bir SSO uygulamasının dikkatli bir planlama, doğru çözümün seçilmesi ve sürekli bakım ve test gerektirdiğini akılda tutmanız çok önemlidir. 

Teknoloji gelişmeye devam ettikçe, SSO alanında yeni zorlukların ve fırsatların ortaya çıkması muhtemeldir, ancak bu alandaki en iyi uygulamalar ve yeniliklerle güncel kalan işletmeler, bu güçlü kimlik doğrulama çözümünün avantajlarından yararlanmak için daha iyi bir konuma sahip olacaklardır.

SSO Hakkında En Çok Sorulan Sorular

1. SSO’nun geleneksel parola yöneticilerinden farkı nedir?

SSO ve parola yöneticilerinin her ikisi de kullanıcı kimlik doğrulama sürecini basitleştirmeyi amaçlar. Ancak SSO, kullanıcıların tek bir kimlik bilgisi setiyle birden fazla uygulamaya erişmesi için birleşik bir yöntem sunar. Buna karşılık, parola yöneticileri çeşitli hizmetler için ayrı parolalar depolar ve talep üzerine bunları otomatik olarak girer.

2. SSO ile ilgili güvenlik riskleri var mı?

SSO kullanıcı kolaylığını artırırken, potansiyel güvenlik açıklarını da beraberinde getirir. Bilgisayar korsanları bir kullanıcının SSO kimlik bilgilerine erişim sağlarsa, ilişkili tüm uygulamalara sızabilir. Bu nedenle, SSO’yu iki faktörlü kimlik doğrulama (2FA) veya çok faktörlü kimlik doğrulama gibi ek güvenlik katmanlarıyla desteklemek çok önemlidir.

3. Sosyal SSO nedir ve güvenli midir?

Facebook, Google ve LinkedIn gibi platformlar, kullanıcıların sosyal medya kimlik bilgilerini kullanarak üçüncü taraf platformlarda oturum açmalarına olanak tanıyan sosyal SSO sunar. Bu, sorunsuz bir oturum açma deneyimi sağlarken, bir platformdaki bir ihlal diğerlerini de tehlikeye atabileceğinden potansiyel güvenlik riskleri oluşturur.

4. Geçiş anahtarları SSO’nun güvenliğini nasıl artırır?

Geçiş anahtarlarını SSO ile entegre etmek modern ve güvenli bir kimlik doğrulama yöntemi sağlar. İkisini birleştirerek, kullanıcılar SSO’nun kolaylaştırılmış oturum açma özelliğinden ve geçiş anahtarlarının gelişmiş güvenliğinden yararlanır.