IPv6 Nedir, Ne İşe Yarar?

Bir telefon hattına bağlanmak için kullanılan telefon numarasına benzer şekilde, internette bir bilgisayarla iletişim kurmak için IP (İnternet Protokolü) adresi kullanılır. Her IP adresi benzersizdir ve bu adrese gönderilen tüm veriler, o bilgisayarın hedefine ulaşmak için internet üzerinden yönlendirilir. Çoğu kişi, DNS adlı bir dizinde aranan ve IP adresine çevrilen, www.google.com gibi, anımsanması kolay ana bilgisayar adlarına daha aşinadır.

IPv4 ve IPv6 olmak üzere iki tür IP vardır. 

Bugün konumuz IPv6, ama IPv6’yı daha iyi anlamanız için önce IPv4’e değinelim.

IPv4 Nedir?

IPv4, İnternet Protokolü (IP) sürüm 4’ün kısaltmasıdır. Cihazlarınızı webe bağlamamızı mümkün kılan temel teknolojidir. Bir cihaz internete her eriştiğinde, ona 99.48.227.227 gibi benzersiz, sayısal bir IP adresi atanır. Web üzerinden bir bilgisayardan diğerine veri göndermek için her iki cihazın IP adreslerini içeren ağ üzerinden bir veri paketinin aktarılması gerekir.

Önceki standart olan IPv4 protokolü, her biri noktalarla ayrılmış üç rakam içeren dört sayı dizisinden oluşur. Standart bir IPv4 adresi 32 bittir ve 255.255.255.255 gibi görünür ve 4,2 milyar benzersiz IP adresine izin verir.

IPv4 Adresleri Tükendi Mi?

IPv4 teorik olarak 4,3 milyar adres sınırına sahiptir. Bu 1980’lerde fazlasıyla yeterliydi. Ancak internet büyüdükçe ve küreselleştikçe, özellikle günümüzün akıllı telefonlar ve IoT cihazları çağında, adresler hızla tükenmeye başladı. Bu kapasite sorunlarını tamamen çözmek için geliştirilen IPv6, IPv4 artık yükü destekleyemediğinde gerekli olacak.

Şu anda, IPv4’ün daha yeni sürümleri olsa da, kablosuz ve ağa bağlı cihazların sayısı gün geçtikçe artarken, internet bir noktada tüm benzersiz IPv4 adreslerini tüketecektir. Bunun 2010’ların başında olması bekleniyordu, ancak IPv4 adresleri satılıp yeniden kullanıldığı için henüz IPv4 adresleri tükenmedi. Fakat eninde sonunda tükenecek.

Eski IPv4 ekipmanını değiştirmek, engelleyici bir şekilde pahalı ve yıkıcı olacaktır. Bu nedenle, eski IPv4 donanımı kullanımdan kaldırılırken, IPv6 yavaş yavaş kullanıma sokulmaktadır.

IPv6 Nedir?

IPv6 (İnternet Protokolü sürüm 6), İnternet Protokolünün (IP) altıncı revizyonudur ve IPv4’ün halefidir. İnternet özellikli cihazların iletişim kurması için gereken benzersiz IP adreslerini sağlaması açısından IPv4’e benzer şekilde çalışır. Bununla birlikte, önemli bir farkı vardır: 128 bitlik bir IP adresi kullanır.

128 bit olan IPv6 protokolü, her biri iki nokta üst üste ile ayrılmış dört karakter (alfanümerik) içeren sekiz numaralı dizeden oluşur. Bu bize inanılmaz miktarda benzersiz IP adresi verir (Tam olarak 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456). Ayrıca, yakın zamanda yeni cihazlara atayabileceğimiz benzersiz IP adreslerimizin tükenmeyeceğini de garanti eder. 

IPv6’nın Faydaları Nelerdir?

IPv6, IPv4’e kıyasla daha fazla iyileştirmeler içerir. IPv6 protokolü paketleri daha verimli bir şekilde işleyebilir, performansı ve güvenliği artırabilir. İnternet servis sağlayıcılarını daha hiyerarşik hale getirerek yönlendirme tablolarının boyutunu küçültmelerini sağlar.

IPv6, IP adresleri arzını artırmanın yanı sıra, IPv4’ün birçok eksikliğini de gidermiştir. Bunların en önemlisi güvenliktir.

IPv4 vs. IPv6 Arasındaki Farklar

IPv6‘nın ortaya çıkışı, daha fazla IP adresine ek olarak daha fazla işlevsellik getirdi. Örneğin, IPv6 bant genişliği yoğun paket akışlarının (çoklu ortam akışları gibi) aynı anda birden çok hedefe gönderilmesine olanak tanıyan çoklu yayın adreslemeyi destekler ve ağ bant genişliğini azaltır. 

Fakat bu IPv6’yı, IPv4’ten daha mı iyi mi yapar?

IPv6, bir aygıtın açılır açılmaz bir IPv6 adresi oluşturmasına ve kendini ağa koymasına olanak tanıyan otomatik yapılandırma adı verilen yeni bir özelliğe sahiptir. Cihaz, bir IPv6 yönlendirici arayarak başlar. Bir tane varsa, cihaz bir yerel adres ve global olarak yönlendirilebilir bir adres oluşturarak daha geniş internete erişim sağlayabilir. IPv4 tabanlı ağlarda, cihaz ekleme işlemi genellikle manuel olarak yapılmaktadır.

IPv6, cihazların aynı anda birkaç ağa bağlı kalmasını sağlar. Bunun nedeni, donanımın aynı cihaza otomatik olarak birden çok IP adresi atamasını sağlayan birlikte çalışabilirlik ve yapılandırma yeteneklerinden kaynaklanmaktadır.

IPv4 vs. IPv6: Hız Karşılaştırması

Teorik olarak, döngülerin NAT çevirilerinde boşa harcanması gerekmediğinden IPv6 biraz daha hızlıdır. Ancak IPv6 daha büyük paketlere sahiptir ve bu da bazı kullanım durumlarında onu yavaşlatabilir. Bu noktada gerçekten fark yaratan şey, IPv4 ağlarının olgunlaşmış olması ve dolayısıyla IPv6 ağlarından daha fazla optimize edilmiş olmasıdır. Böylece zamanla ve ayarlamayla IPv6 ağları daha hızlı hale gelecektir.

IPv4 vs. IPv6: Güvenlik Karşılaştırması

IPv6, daha fazla güvenlik göz önünde bulundurularak oluşturulmuştur. IP Güvenliği (IPSec), güvenlik, kimlik doğrulama ve veri bütünlüğü için bir dizi IETF güvenlik protokolüdür ve IPv6’ya tamamen entegre edilmiştir. Fakat IPSec ayrıca IPv4’e tam olarak entegre edilebilir. Bunu uygulamak ISS’lere bağlıdır. 

Neden Kalıcı Olarak IPv6’ya Geçmiyoruz?

Eski teknolojilerin sona ermesi uzun zaman alır ve bir ikame teknolojisine geçiş asla destekçilerinin tercih edeceği kadar hızlı olmaz. IPv6‘ya kalıcı bir geçiş olacak, ancak başarılması onlarca yıl alacak.  The Internet Society tarafından hazırlanan bir rapora göre, geçen yıl dünyada IPv6’nın 24 ülkede toplam IP trafiğinin %15’inden fazlasını oluşturduğu ve %5 eşiğini aşan 49 ülke olduğunu bildirdi. Rapordan da anlayacağınız gibi IPv4’ten IPv6’ya geçiş çok yavaş ilerlemektedir.